GÜVERCİN ADA KALESİ GEZİSİ
- Bengi Kılıçaslan
- 22 Şub 2021
- 2 dakikada okunur
Merhaba arkadaşlar. Bu yazımda size Güvercin ada Kalesi gezimi anlatacağım.
Güvercin ada kalesi Aydın’ın Kuşadası İlçesi’nde, Hacıfeyzullah Mahallesi’nde bulunmaktadır.
Bu adadan bahsetmeden önce biraz Kuşadası hakkında konuşmak istiyorum.
Kent 1390 yılında Osmanlı idaresine girmiş, 1402’de Timur İmparatorluğu’nun kurucusu Timur tarafından alınmıştır. 1413 yılında Fetret döneminin sona ermesiyle, Çelebi Mehmet tarafından tekrar Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Bizans döneminde Kuşadası’nda ya da o zamanki ismiyle Scala Nouva’da denizden gelecek saldırılara karşı, Güvercin ada üzerinde herhangi bir kale bulunmuyordu.
Adayı çepeçevre saran surlar yaklaşık 3 metre yüksekliğindedir. Bu surlar Mora İsyanı sırasında adalardan ve denizden gelebilecek saldırıları önlemek için yaptırılmıştır.
Kuşadası Osmanlı topraklarına katıldıktan sonra; Hızır Hayreddin Paşa olarak da bilinen büyük Türk Denizcisi Barbaros Hayreddin Paşa, bugünkü adıyla Güvercin ada kalesi olarak bilinen iç kaleyi ve şehir cephaneliğini yaptırmıştır.
Daha sonra subaşı İlyas Ağa tarafından şehrin dış surları ve kale çevresindeki surlar tamir ettirilmiştir.
1826-1827 yıllarında yapılan bu tamiratın amacı; 1821 Mora İsyanının Güvercin ada kalesinde yol açtığı tahribatı onarma ve Samos tarafından gelebilecek korsan saldırılarına karşı kaleyi daha korunaklı hale getirmektir.
Özetle Güvercin ada kalesi 1534 yılında inşa edilmiş olup, iç kısmı Barbaros Hayreddin Paşa tarafından yaptırılmıştır. Etrafında ise İlyas Ağa tarafından tamir ettirilen surlar bulunmaktadır.
Kale 1834 yılında tekrar onarımdan geçirilerek güçlendirilmiş ve 1957 yılında bir mendirekle karaya bağlanmıştır.
Kalenin yapımında kullanılan taşlar Yılancı Burnu’ndan getirilmiştir.
1671 tarihinde Kuşadası ve çevresini ziyaret eden meşhur Osmanlı seyyahı Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Kuşadası Güvercin ada kalesi hakkında bize önemli bilgiler vermektedir.
Ünlü gezgin Evliya Çelebi Seyahatnamesinin Kuşadası kısmında Güvercin adadan şöyle bahsetmektedir:
“Liman içinde küçük bir adacık vardır. Yuvarlak şekilli yalçın bir kaya üzerine oturmuş olan adanın sağlam bir kaleciği vardır. Etrafı 100 adımdır. 40 askeri ve 10 tane balyemez topu ile bir kale komutanı vardır. Ki bunlar, dört bir çevresine kuş uçurtmaz biçimde limanı korurlar. Bu ada Kuşadası’nın mendirek kalesidir.
Her gece berideki kaleden (kervansaraydan) tüfeklerini ve silahlarını kuşanmış, gösterişli ve eli silah tutan 10 yiğit er imdada yetişirler/nöbete gelirler.
Ve bu kente Kuşadası denilmesinin nedeni bu adacıktır. Ki her yıl bu küçük adaya birçok kez binlerce kuş gelir, ziyaret etmeden/konmadan başka yere gitmezler.
Tılsımlı ve büyülü küçük bir adacıktır.”
Yukarıdaki bu kabartmada Evliya Çelebi’nin anlatımına göre her gece Güvercin adadaki kaleye nöbete veya yardıma giden askerler tasvir edilmiştir.
KAYNAKÇA
Comments