GLÜTENİ AZALTIN YAŞAM KALİTENİZİ ARTTIRIN
- Bengi Kılıçaslan
- 19 Şub 2021
- 2 dakikada okunur
Arkadaşlar bugün sizlere muhtemelen sahip olduğunuz ama farkında olmadığınız bir sağlık probleminizden bahsedeceğim: Glüten duyarlılığı.
Glüten duyarlılığı nedir?
Vücudumuzun glütene gerekenden fazla tepki vermesi ve bundan mütevellit bir takım sıkıntıların baş göstermesidir. Bu sıkıntılar arasında, depresyondan tutun da cilt lezyonlarına kadar çok geniş bir yelpazeden söz ediyorum. Yani bu sadece sindirim sistemimizi ilgilendiren bir mesele değil.
Neden muhtemelen sahipsiniz diyorum?
Çünkü bizim gibi Anadolu ve Mezopotamya coğrafyasında yaşayan milletlerin glütene hassasiyeti daha fazladır. Öte yandan bu coğrafyalar dünyanın en eski yerleşim yerlerindendir ve dolayısı ile tarım bu topraklarda çok uzun yıllar süregelmiştir.
İronik bir şekilde çok tanrılı dine inanan Hitit uygarlığında en çok önem verilen tanrıça da bereket ve bolluk tanrıçası olan “Kybele”dir.
Keza Hititlerin bir sembolü olan Güneş Kursu’nu da mutlaka görenleriniz vardır. Güneşi sembolize eden dairesel biçimin etrafına yerleştirilmiş öğelerden oluşur. Kaldı ki buğdayı, arpayı, çavdarı büyüten bu topraklarda tarım yapılmasını, yerleşik yaşama geçilmesini sağlayan enerji güneşten kaynaklanır.
Diyeceğim o ki; bu topraklarda yaşayan uygarlıklar uzun zaman aslında tarıma yani karınlarının doyduğu kaynağa tapmışlardır. Onu imgeleştirip, tanrılaştırmışlardır. Güneş Kursu ve Bereket Tanrıçası bu durumun birer örneğidir. (Tabi ki İslam öncesi ve Türk Beylikleri öncesi dönemden bahsediyorum)
Toplumun duyarlılığı olduğu bir ürünün imgelerine tapması da elbette ki ilginç bir durumdur. Fakat toplumların da bu sayede yerleşik yaşama geçip bir nevi evrildiklerini düşünecek olursak doğal bir süreç olduğunu anlayabiliriz.
İnsan ırkı uzun zaman avcılık ve toplayıcılık ile hayatlarını sürdürdükleri için sindirim kanalımız buğday, çavdar, arpa gibi tarım ürünlerini tolere etmeye uygun gelişmemiştir. Bu da glüten içeren ürünlerin bizlerde depresyon, asabiyet, halsizlik, ani kilo değişiklikleri, sindirim sorunları, mide ağrısı, şişkinlik ve kramp gibi bulgulara yol açmasını açıklar.
Otoimmün bozukluğu olanlar arasında bilhassa yaygın olarak görülen glüten duyarlılığı gördüğünüz gibi bizim yaşam kalitemizi oldukça düşürüyor. Ayrıca bir tıp öğrencisi olarak inanın bana, bizimki gibi ülkelerde görülen kronik hastalıkların birçoğu otoimmündür.
Bizim gibi ülkelerden kastım; geri kalmış olmayan, bir yerde gelişmiş ile gelişmekte olan arasındaki bir geçiş formu durumundaki ülkelerdir. (İnşallah tez zamanda dünyadaki en gelişmiş ülkeler kategorisine girdiğini de görürüz.)
Konumuza dönecek olursak bizler sahip olduğumuz bu glüten duyarlılığından ötürü farkında olmadan birçok sorunla karşı karşıya kalıyoruz çünkü vücudumuz bu glütene bir yerde tepkisini vermek durumunda.
Glüten duyarlılığına karşı ne yapmalıyız?
Bu noktada size tavsiyem, her zaman olduğu gibi, glüteni tamamen kesmeyin. Sadece azaltın. Çünkü siz alerjik bir birey değilsiniz, eğer öyle bir durumunuz varsa doktorunuz zaten size glüteni yasaklar. Yani söylemek istediğim siz glütenden aşırı etkilenip hayatınızı devam ettiremeyecek duruma gelmiyorsunuz ki kesesiniz. Ama yaşam kaliteniz düşüyor mu? Düşüyor. O zaman ne yapacaksınız? Glüteni azaltıp yaşam kalitenizi arttıracaksınız.
Glüten nelerde vardır?
Buğday Unu, Buğday Nişastası, Kahverengi Un, Kavuzlu Buğday, Buğday Özütü
Çavdar, Arpa
Ekmek, Pide ve Lavaş
Pasta, Kek ve Turta
Kahvaltılık Gevrek
Kurabiye, Bisküvi ve Kraker
Paketli Patates Kızartması ve Cips
Bulgur, Kepek, İrmik
Makarna, Erişte, Hububat
Et Suyu, İşlenmiş Et
Et veya Deniz Ürünü Taklitleri
Baharat Karışımları
Çorba ve Harçları
Sirke (Tam damıtılmış sirkeler glüten içermez)
Sakız
Soya Sosu, Salata Sosları
Soslu Kuru Yemişler
Kuskus
İrmik
Ne kadar azaltın?
Azaltabildiğiniz kadar. Nefsinizin size izin verdiği kadar. Örneğin kuruyemişten, sirkeden, baharattan vazgeçmeyin ama ekmeğinizi değiştirin. Mesela mısır ekmeği tercih edin. Mısır unu, pirinç unu, soya unu, patates unu gibi gıdalar ise glüten içermezler. Beslenme stilinizi bu yöne kaydırın. Bu şekilde yaşam kalitenizi arttırabilirisiniz.
KAYNAKÇA
コメント